FAHAMU SULUHISHO LA TATIZO LA KUKOSA HAMU YA KULA KWA KUHOFIA KUNENEPA (ANEROXIA NERVOSA) NA MADHARA YAKE

TATIZO LA KUKOSA HAMU YA KULA KWA KUHOFIA KUNENEPA (ANEROXIA NERVOSA)

Asalaam alaykum warhmatullah wabarakatul, Ni matumaini yetu unaendelea vyema mpendwa msomaji wetu,
Tunakuombea afya njema zaidi wewe pamoja na familia yako na wote unaowapenda
MWENYEZIMUNGU MTUKUFU AZIDI KUWAHIFADHI NA KUWAJAALIA REHMA ZAKE 
AMEEN!

Naam leo nimeona ni khery tukaongelea juu ya mada hapo juu kutokana na athari tunayoiona katika jamii zetu kwa watu wengi kuathirika kisaikolojia kwa kukosa hamu ya kula kwa kujinyima kwao kula kwa hoja ya kuhitaji kuwa wembamba zaidi kwa kujiona kua wao ni WANENE WENYE UZITO MKUBWA Jambo ambalo sio la kweli isipokua fikra zao ndio zenye kuwatuma kujiona hivyo.

Je, TATIZO LA KUKOSA HAMU YA KULA KWA KUHOFIA KUNENEPA (ANEROXIA NERVOSA) NI TATIZO GANI?

Hili ni tatizo la kukosa kabisa hamu ya kula na kumfanya mtu apungue sana uzito kutokana na kuathirika kisaikolojia kwa dhana ya kuogopa kula kwa kuhofia kunenepa au kuongezeka uzito na kujihisi au kujiona kuwa yeye ni MNENE wakati kiuhalisia ni mwembamba.
Watu wanaopata zaidi tatizo hili ni wale waliokusudia hasa kwa dhati kujinyima kula ili wapungue uzito na mwili kuwa mwembamba hivyo hujinyima kula kwa kiasi kikubwa kwa kujihisi kuwa wana uzito au miili mikubwa au kujihisi wanene
Hali ambayo huwapelekea kujibiidiisha au kuhangaika kwa kila njia kwa kujinyima kula na kunywa,kutumia dawa za Kupunguza mwili na hamu ya kula,kwa kujitapikisha baada ya kula,kufanya mazoezi makali ili mradi tu wapungue mwili bila ya kujali au kutambua ni kiasi gani cha uzito alionao yeye bado huhofu kuhusu uzito wake

Tatizo hili la kujihisi unene ni tatizo la kuathirika kisaikolojia zaidi kwani tunaposema fulani ni mnene lazima upime “BMI” ambayo ni uwiano wa uzito na urefu.
Hivyo ni vema ukajifahamu ‘BMI’ yako ikoje kabla ya kuanza kupanga utaratibu wa kupunguza uzito.

Ifahamike kuwa Uzito mkubwa kupita uwezo wa mwili wako ni tatizo, na uzito mdogo kuliko mwili wako unavyostahili pia ni tatizo hasa katika mfumo wako mwilini na taswira yako kwa nje kimuonekano (appearance)

Chanzo Cha tatizo

Chanzo Cha tatizo hili hasa hakijajulikana kama yalivyo magonjwa mengine.
Isipokua tafiti zimeonyesha kua Kupoteza hamu ya kula kunasababishwa na mambo mbalimbali, mojawapo ni kutokana na muendelezo wa kuzoea kujinyima chakula, t,atizo la kiugonjwa na inaweza kuwa hali ya kurithi.
Lakini pia chanzo halisi mbali ya hilo la kukusudia kujinyima bado hakijulikani rasmi lakini inaweza kuwa matatizo ya kimwili, matatizo ya kisaikolojia na matatizo ya kijamii kutegemea na aina ya vyakula vinavyopatikana katika jamii husika.

Katika tatizo la kimwili ambapo kitaalam tunasema ‘Physiological’ hali ya kuvurugukika kwa mfumo wa kichocheo cha ‘Serotonin’ huchangia tatizo hili kwa kiasi kikubwa

Tatizo hili pia hurithiwa endapo katika familia kuna watu wa aina hiyo wasiopenda kula.

Wanawake wajawazito huweza kuathirika na tatizo hili la kupoteza hamu ya kula kutokana na hali ya ujauzito na kusababisha apate tatizo la upungufu wa damu, kisukari, kifafa cha mimba, matatizo katika kondo la nyuma na matatizo kwa mtoto aliye tumboni na hata mtoto akishazaliwa.

Wengine wanaopatwa na tatizo hili ni wagonjwa hasa wale wenye homa kama malaria au wenye matatizo katika mfumo wa chakula. Watu wenye magonjwa sugu au wanaotumia dawa kwa muda mrefu pia hupatwa na tatizo hili.

DALILI ZITAKAZOKUJULISHA KUWA UNA TATIZO HILI

Dalili zitakazokujulisha kama una tatizo hili ni Mtu hupoteza hamu ya kula, wengine kupoteza hamu ya kula hata kwa kutumia dawa ili kupunguza mwili au kujipunguza uzito hali kuwa wala yeye si mnene au mwenye kuhitajika Kupunguza uzito
 Mtu anapojinyima kula lengo ni kujikondesha na kujikondesha pasipo kufuata maelekezo ya kitaalamu kuna madhara kiafya kama tutakavyokuja kuyabainisha huko mbele

Mtu anayejikondesha anaweza kuwa na dalili za utapia mlo kama vile ngozi kuzeeka na kunyauka, mifupa ya usoni, mabega kujitokeza na mbavu kuhesabika kirahisi, kuchoka mara kwa mara na mwili kukosa nguvu, misuli kukaza na baadhi ya viungo vya mwili kuathirika mfano ubongo, moyo na figo hata ini.

Tatizo hili la kujikondesha kwa makusudi au kutokana na maradhi humfanya mtu apate tatizo la kiafya liitwalo ‘Hypokalaemia’  na madini ya ‘potassium’ mwilini hupungua, hivyo hulalamika mapigo ya moyo kutokwenda vizuri, kufunga kupata choo kikubwa, uchovu wa mwili na wakati mwingine mwili kupooza.

Dalili nyingine ni kupoteza kabisa hamu ya kula, kufunga kupata hedhi, nywele kichwani kuwa nyepesi, shinikizo la damu hushuka na kuhisi moyo kwenda mbio wakati wa kuongea au kutembea, kuwa na msongo wa mawazo, tumbo kujaa gesi na kutoa harufu mbaya ya mwili, ngozi huwa kavu na ngumu.

UCHUNGUZI WA VIPIMO

Vipimo vya uchunguzi wa tatizo hili hufanywa pale daktari wako anapohisi kwamba una tatizo la anorexia nervosa, kwa kawaida atafanya majaribio kadhaa na uchunguzii kusaidia kubaini tatizo,ili atoe sababu za matibabu kwa kupoteza uzito, na huangalia shida zozote zinazohusiana kwa kufuata hatua zifuatazo za kiuchunguzi

Uchunguzi wa Kimwili.
Hii inaweza kujumuisha kupima urefu na uzito wa mgonjwa na kuangalia ishara zote muhimu, kama kiwango cha moyo, shinikizo la damu na joto; kuangalia rangi ya ngozi na kucha,kusikiliza mapigo ya moyo  na mapafu na kuchunguza tumbo lako.

Vipimo vya maabara.
Hatua hii inaweza kujumuisha kufatilia hesabu kamili ya damu (CBC) na vipimo maalum vya damu ili kuona wingi wa damu na protini na utendaji wa ini yako, figo na tezi.


Tathmini ya kisaikolojia.
Daktari au mtaalamu wa afya ya akili atauliza juu ya mawazo yako, hisia na tabia ya kula kwako. Unaweza pia kuulizwa kukamilisha maswali ya uchunguzi wa kisaikolojia ya kujitathmini.

Vipimo vingine.
Kipimo cha X ray kinaweza kuchukuliwa ili kuona uwiano wa mifupa yako, kuangalia kupunguka kwa mfadhaiko au mifupa iliyovunjika, au kuangalia shida ya pneumonia au ya moyo.

MATIBABU

Matibabu ya anorexia kwa ujumla hufanywa kwa kutumia mbinu ya timu, ambayo ni pamoja na madaktari, wataalamu wa afya ya akili na wale wa lishe, wote wenye uzoefu wa shida za kula. Kuendelea na matibabu na lishe ni muhimu sana kwa kuendelea kupona.

Kuna hatua nyingi za kufuata ili kuweza kupata tiba sahihi ya tatizo la aneroxia nervosa

1)Mipango ya hospital

Ikiwa maisha ya mgonjwa  yako katika hatari ya haraka, unaweza kuhitaji matibabu katika chumba cha dharura cha hospitali kwa maswala kama moyo kuvurugika, upungufu wa damu, ukosefu wa usawa wa umeme au dharura ya akili.
Kulazwa hospitalini kunaweza kuhitajika kwa shida za kimatibabu, shida kali za akili, utapiamlo mzito au kuendelea kukataa kula.

Kliniki zingine huratibu Mipango katika kutibu watu wenye shida ya kula. Wanaweza kutoa mipango ya siku au mipango ya makazi badala ya kulazwa hospitalini kamili. Programu maalum za shida ya kula zinaweza kutoa matibabu zaidi kwa muda mrefu zaidi.


2)Huduma ya matibabu

Kutokana na athari za tatizo la anorexia, mgonjwa anaweza kuhitaji ufuatiliaji wa mara kwa mara ili kutizama kiwango cha upumuaji, pamoja na mabadiliko mengine ya mwili. Katika hali mbaya, watu walio na anorexia hapo awali wanaweza kuhitaji kulishwa kupitia bomba ambalo limewekwa kwenye pua zao na huenda kwenye tumbo


3)Kurejesha uzito wenye afya

Lengo la kwanza la matibabu ni kurudi kwenye uzito wenye afya. Hauwezi kupona mwenye tatizo la aneroxia nervosa bila kurudi kwenye uzani mzuri na kujifunza lishe sahihi. Wale wanaohusika katika mchakato huu wanaweza kujumuisha:

Daktari wako wa huduma ya msingi, anayeweza kutoa huduma ya matibabu na kusimamia mahitaji yako ya kalori na kupata uzito

Mtaalam wa saikolojia au mtaalamu mwingine wa afya ya akili, anayeweza kufanya kazi na wewe kuunda mikakati ya tabia kukusaidia kurudi kwenye uzito wenye afya

Mtaalam wa chakula, anayeweza kutoa mwongozo wa kurudi kwenye hali ya kawaida ya kula, pamoja na kutoa mipango maalum ya chakula na mahitaji ya kalori ambayo hukusaidia kufikia malengo yako ya uzani

Familia yako, ambayo itahusika katika kukusaidia kudumisha tabia ya kawaida ya kula

4)Ushauri na tiba ya kisaikolojia

Aina hii za tiba za tiba zinaweza kuwa na faida kwa anorexia:

Tiba inayotegemea familia. Hii ndio matibabu ya msingi kwa ushahidi kwa vijana wenye anorexia. Kwa sababu kijana mwenye anorexia haiwezi kufanya maamuzi mazuri juu ya kula na afya wakati yuko katika hali hii mbaya, matibabu haya huwahamasisha wazazi kumsaidia mtoto wao kwa kulisha tena na kurejesha uzito hadi mtoto aweze kufanya uchaguzi mzuri juu ya afya.

Tiba ya mtu binafsi. Kwa watu wazima, tiba ya tabia ya utambuzi - tiba ya tabia ya utambuzi iliyoimarishwa - imeonyeshwa kusaidia. Lengo kuu ni kurekebisha mitindo ya tabia ya kula na tabia ili kuunga mkono kupata uzito. Lengo la pili ni kusaidia kubadili imani na mawazo yaliyopotoka ambayo yanadorora kula chakula

5)Dawa

Hospital hakuna dawa ya Moja kwa moja iliyopitishwa kutibu anorexia kwa sababu hakuna iliyopatikana kufanya kazi vizuri. Walakini, antidepressants au dawa zingine za akili zinaweza kusaidia kutibu shida zingine za afya ya akili ambazo unaweza kuwa nazo, kama unyogovu au wasiwasi na kukosa usingizi.

Madhara 

Tatizo la kukosa hamu ya kula kama tulivyoona mtu hukonda na unapofikia hali hiyo unaharibu mifumo mbalimbali ya mwili na hukufanya uwe mgonjwa. Mfumo ambao huathirika zaidi na kuonesha dalili za wazi ni mfumo wa uzazi kwa mwanaume na mwanamke.

Mwanaume hupoteza uwezo wa kufanya tendo la ndoa kutokana na matatizo mbalimbali ya mfumo wa mwili yanayotokana na upungufu wa lishe bora.

Mwanamke hupoteza hedhi, hupoteza uwezo wa kuzaa na hamu ya tendo la ndoa na hata wakati wa tendo.

Uwezo wa kuzaa unapotea ndipo tunaposema ugumba, hapa vichocheo au homoni za uzazi huvurugika na kupungua kwa kiasi kikubwa.

Madhara mengine ya anorexia ni pamoja na:

Mtu kupata ugonjwa wa Anemia

Matatizo ya moyo, kama prolapse of mitral valve, mitindo ya moyo isiyo ya kawaida au kufeli kwa mishipa ya moyo

Kupotea kwa mfupa (osteoporosis), na kuongeza hatari ya kupunguka mifupa

Kupoteza misuli

Kukosa usingizi na kupata mfadhaiko

Vidonda vya tumbo, kusumbuliwa na hali za kukera Kama kuvimbiwa kutokwa na damu au kichefuchefu

Kupungua kwa potasiam chini ya damu, sodiamu na kloridi

Matatizo ya figo

Noted

Epuka kujipunguza uzito bila ya kuwa na elimu fuata ushauri wa daktari kama unahisi uzito wako ni mkubwa na unataka kupungua ili kuepuka matatizo.

Mwanamke au mwanaume aliye katika mpango wa kuzaa inampasa azingatie kanuni bora katika uzito unaostahili ili aweze kupata mimba haraka au aweze kumpa mwanamke ujauzito katika kipindi muafaka.

Uzito mkubwa kupita uwezo wa mwili wako ni tatizo, na uzito mdogo kuliko mwili wako unavyostahili pia ni tatizo hasa katika mfumo wako wa uzuri

Je,unawezaje KUJIKINGA na tatizo la anorexia nervosa?

Huenda ukawa na shauku ya kujua jinsi unavyoweza kujikinga dhidi ya tatizo hili ambalo lina madhara makubwa lakin kwa bahati mbaya hakuna njia iliyohakikishwa ya kuzuia tatizo hili la anorexia nervosa. Madaktari wa utunzaji wa kimsingi (watoto, waganga wa familia na wafizi wa masomo ya ndani) wanaweza kuwa katika nafasi nzuri ya kutambua viashiria vya mapema vya anorexia na kuzuia ukuaji wa ugonjwa uliopigwa kabisa. Kwa mfano, wanaweza kuuliza maswali juu ya tabia ya kula na kuridhika na kuonekana wakati wa miadi ya matibabu ya kawaida.

NOTED;

IWAPO utagundua kuwa mtu wa familia au rafiki yako ana tabia ya kutopenda kula na kuhofia kunenepa licha ya kuwa ni mwembamba ila anajiona ni mnene Fikiria kuzungumza naye kuhusu maswala haya na msaidie juu ya kupata matibabu

MATIBABU YA TATIZO LA ANEROXIA NERVOSA NA MAGONJWA MBALIMBALI CHINI YA UONGOZI WA GREEN HEALTH CONSULTATION CENTER

Mpendwa msomaji Kama una tatizo hili au ndugu yako ana hili tatizo la ANEROXIA NERVOSA na magonjwa mengine mbalimbali na umejaribu njia kadhaa kupata tiba bila kupata mafanikio ya kukuridhisha,tunakukaribisha ofisini kwetu ilala,Dar es salaam pia unaweza kutuandikia Ujumbe wa Meseji katika Namba na email zetu  ili upate maelezo na ushauri zaidi (+255746465095/+255657041420)
(nsalum998@gmail.com/nmasoud998@gmail.com)
Green health consultation center tutakupatia dawa za kuondoa tatizo la anorexia nervosa na tutakupatia ushauri sahihi wa kupambana na ugonjwa huo na magonjwa yote yanayokusumbua karibu sana tuweze kukuponya tatizo lako

Mpendwa msomaji nina imaani umejifunza katika makala yangu hii ninashukuru Kwa kuchukua muda wako kufatilia makala zetu za afya tunasema ASANTE NA MUNGU AKULIPE KHERY PIA IKIWA UNA MAONI AU USHAURI TUANDIKIE UJUMBE  KUPITIA EMAIL AU NAMBA ZETU HAPO CHINI

KUSOMA ZAIDI MAKALA MBALIMBALI  ZA AFYA TEMBELEA
 GREENHEALTHC.BLOGSPOT.COM

 Makala hii imeandaliwa na kuandikwa na uongozi wa green health consultation center
E-mail nsalum998@gmail.com/nmasoud998@gmail.com
+255746465095/+255657041420(Dr Naytham S Masoud )